Adaptacja dziecka w przedszkolu – rady ekspertów
W jaki sposób zajęcia adaptacyjne w przedszkolu pomagają dzieciom i rodzicom oswoić się z rozstaniem oraz nową sytuacją opowiadają Agnieszka Robak, psycholog i Monika Czajka, pedagog, dyrektor niepublicznego Przedszkola Dwujęzycznego „Tęczowy Ogród”.
Pierwsze dni w przedszkolu to szczególny okres w życiu dziecka i jego rodziców.
Maluch musi się oswoić z nowym miejscem, wychowawcami oraz innymi dziećmi, a rodzic przezwyciężyć własny lęk o to, jak dziecko poradzi sobie w sytuacji rozłąki z opiekunem. Dla dziecka, które dotąd nie rozstawało się na dłużej z rodzicami lub nie miało kontaktu z innymi dorosłymi oraz większą liczbą równolatków, adaptacja do nowej sytuacji może być trudna. Dlatego warto przygotować dziecko do przedszkola już wcześniej.
„Rodzice powinni rozmawiać z dzieckiem o przedszkolu, opowiedzieć, jak będzie wyglądać plan dnia, wyjaśnić, co dziecko będzie robiło na poszczególnych zajęciach radzi Agnieszka Robak, psycholog z Przedszkola Dwujęzycznego „Tęczowy Ogród". „Dobrym pomysłem jest zaangażowanie dziecka w przygotowania do pobytu w przedszkolu, wspólny wybór kapci, worka, piżamy i innych niezbędnych rzeczy. W ten sposób maluch będzie się stopniowo oswajać z nową sytuacją. Rodzice powinni jeszcze w domu zachęcać dziecko do opanowania, odpowiednio do jego wieku i możliwości, czynności takich jak samodzielne ubieranie się, jedzenie, zgłaszanie potrzeb fizjologicznych, czy korzystanie z toalety. Warto rozważyć również udział w spotkaniu adaptacyjnym. To okazja do zabawy i wspólnego poznawania nowego miejsca. Podczas spotkań rodzice mogą dowiedzieć się więcej o pracy przedszkola, a także poinformować przyszłych wychowawców dziecka o jego przyzwyczajeniach, upodobaniach i problemach zdrowotnych".
Zajęcia adaptacyjne w przedszkolach odbywają się w różnych formach. Prowadzący na ogół starają się dostosować je do oczekiwań rodziców oraz indywidualnych predyspozycji i emocji dzieci, które znajdują się w nowej dla nich sytuacji. „Celem adaptacji jest oswojenie dziecka z nowym miejscem w przyjaznej i bezpiecznej atmosferze, pod okiem rodzica" opowiada Monika Czajka, pedagog z Przedszkola Dwujęzycznego „Tęczowy Ogród". „Dziecko poznaje budynek przedszkola oraz zabawy ruchowe, plastyczne i muzyczne, w których będzie uczestniczyć w trakcie przedszkolnych zajęć. Dzięki stałej obecności nauczycieli podczas zajęć adaptacyjnych, rodzic może na chwilę wyjść z sali i zobaczyć jak dziecko reaguje podczas rozstawania się z bliską osobą. Natomiast dziecko uczy się reguł panujących w grupie oraz widzi pierwsze zorganizowane zajęcia, na których obowiązują przedszkolne zasady porządkowe oraz zasady współżycia z rówieśnikami".
Dziecko i rodzic mogą też wspólnie uczestniczyć w zajęciach najmłodszej grupy dzieci uczęszczających na co dzień do przedszkola. „Niewątpliwą zaletą takich zajęć jest doświadczanie przez dziecko codziennej rzeczywistości przedszkola" zwraca uwagę Monika Czajka. „Rodzic wybiera określone dni, w które chce przyjść do przedszkola z dzieckiem. Ten rodzaj adaptacji dopuszcza pobyt rodzica w trakcie zajęć przez ustalony okres czasu i ma na celu przede wszystkim zapewnienie komfortu tym dzieciom, które trudniej rozstają się z opiekunem".
Zdaniem Moniki Czajki warto rozważyć udział w tego typu zajęciach w okresie wakacyjnym, kiedy w przedszkolach jest mniej dzieci. „Wakacyjne zajęcia adaptacyjne pozwolą przygotować dziecko do rozpoczęcia regularnych zajęć przedszkolnych od września" - opowiada pedagog. - „Letnie miesiące sprzyjają również pobytowi dzieci na przedszkolnym placu zabaw, gdzie mogą spotkać się z przedszkolakami w różnym wieku i z różnych grup".
Dwujęzyczne Przedszkola „Tęczowy Ogród" w Warszawie organizują zajęcia adaptacyjne dla dzieci i rodziców przez cały rok w soboty od godziny 10:00 do 12:00. „Zajęcia przeznaczone są dla dzieci z rocznika, który rozpocznie we wrześniu danego roku edukację przedszkolną" tłumaczy Monika Czajka.
Wakacyjne zajęcia adaptacyjne w Tęczowym Ogrodzie odbywają się w lipcu i sierpniu w dni powszednie w godzinach popołudniowych (od 15:30 do 17:30). „Zajęcia wakacyjne stanowią kontynuację sobotnich zajęć adaptacyjnych realizowanych w trakcie roku szkolnego" wyjaśnia Monika Czajka. „Adresowane są także do tych dzieci, które trudniej oswajają się z nowym miejscem i rozstają z rodzicem".