2025-03-24
Porady pedagożki

Współczesne rodzicielstwo stawia przed dorosłymi wiele wyzwań, a jednym z najtrudniejszych jest skuteczne wyznaczanie granic dziecku. Jak robić to tak, aby były one szanowane, a jednocześnie nie burzyły relacji z maluchem? Magdalena Boćko-Mysiorska, pedagożka i trenerka All About Parenting, podpowiada, jak mądrze
i empatycznie komunikować zasady.

Granice są fundamentem zdrowych relacji – uczą dzieci szacunku do siebie i innych, pomagają budować poczucie bezpieczeństwa oraz rozwijać kompetencje społeczne. Kluczowe jest jednak, aby sposób ich stawiania nie opierał się na nakazach i zakazach, lecz na otwartej komunikacji, empatii i konsekwencji.

6 kluczowych zasad skutecznego komunikowania granic:

1. Jasność i konkretność – dzieci lepiej akceptują granice, gdy rozumieją, czego dokładnie się od nich oczekuje. Zamiast ogólnikowego „Nie rób bałaganu”, warto powiedzieć: „Zabawki zostają w pokoju, po zabawie odkładamy je na półkę”.
2. Empatia i zdecydowanie – granice nie muszą oznaczać twardego „nie i koniec!”. Zamiast tego warto uznać emocje dziecka, np. „Rozumiem, że chcesz się jeszcze bawić, ale teraz jest czas na kąpiel. Możemy porysować wodnymi kredkami w wannie!”.
3. Uzasadnienie – wyjaśnienie powodów ustalonych zasad sprawia, że dzieci lepiej je akceptują. Zamiast „Bo tak powiedziałem”, można powiedzieć: „Nie bawimy się nożyczkami, bo są ostre i możesz się skaleczyć”.
4. Możliwość wyboru – dzieci lubią mieć wpływ na rzeczywistość. Pozwolenie im na drobne decyzje sprawia, że chętniej akceptują reguły. „Za 10 minut idziemy spać. Chcesz najpierw umyć zęby czy wybrać książkę do czytania?”
5. Konsekwencja w działaniu – ustalanie granic wymaga ich przestrzegania. Jeśli umawiamy się na jedną bajkę, nie warto zmieniać zdania pod wpływem emocji: „5 minut minęło. Dziękuję, że trzymasz się naszej umowy”.
6. Budowanie relacji zamiast kontroli – granice nie powinny być narzędziem władzy, ale środkiem do budowania zdrowych relacji. „Synku, tę zasadę ustaliliśmy razem,
   by wszystkim było dobrze. Jeśli chcesz coś zmienić, porozmawiajmy o tym”.

Budowanie autonomii i cierpliwości u dziecka poprzez świadomą komunikację

W codziennym życiu nie zawsze możemy być dostępni na każde zawołanie dziecka. To naturalne, że maluchy – podobnie jak dorośli – pragną uwagi, bliskości i akceptacji. Czasem jednak rodzic musi zająć się innymi obowiązkami, a dziecko może reagować frustracją. W takich momentach kluczowe jest, by nie rezygnować ze swoich potrzeb, ale jednocześnie pokazać dziecku, że jego emocje są ważne. Odpowiednie komunikaty, takie jak: „Wiesz co, chciałabym cię wysłuchać w pełni, ale teraz muszę skończyć to, co robię. Potrzebuję jeszcze kilku minut, a potem będę cała dla ciebie” uczą dziecko cierpliwości i szacunku dla granic innych osób.

Podobnie istotne jest wspieranie autonomii dziecka. Pozwalanie mu na podejmowanie decyzji w drobnych sprawach daje mu poczucie wpływu na rzeczywistość i uczy odpowiedzialności. Przykładowo, zamiast wymagać natychmiastowego posprzątania pokoju, warto zapytać: „Wolisz najpierw posprzątać klocki czy książki?”. Takie podejście minimalizuje opór i buduje zdrową relację między dzieckiem a rodzicem.

Dodatkowe wskazówki wspierające skuteczną komunikację granic:

• Akceptuj emocje dziecka, ale nie zmieniaj decyzji – dziecko ma prawo do frustracji, jednak konsekwencja w działaniu jest kluczowa.
• Nie stosuj manipulacji ani szantażu – „Jeśli tego nie zrobisz, nie dostaniesz nagrody” może być skuteczne na chwilę, ale długofalowo niszczy zaufanie.
• Pozwól dziecku odczuć konsekwencje jego wyborów – jeśli nie posprząta zabawek, może się okazać, że nie będzie miało, gdzie się bawić, to naturalna konsekwencja, nie kara.
• Pokaż dziecku, że jego potrzeby są ważne – w sytuacji, gdy rodzic jest zajęty, zamiast „Nie przeszkadzaj mi teraz!”, można powiedzieć: „Wiesz co, chciałabym cię wysłuchać, ale teraz potrzebuję skończyć. Za kilka minut będę cała dla ciebie”.

Stawianie granic jest procesem, który wymaga od rodziców uważności, konsekwencji i empatii. Dzięki odpowiedniej komunikacji można nauczyć dziecko, że granice nie są ograniczeniem, lecz ważnym elementem budowania relacji opartej na wzajemnym szacunku.

www.magdalenabockomysiorska.pl 

Nadesłał: more-comms-agency