2025-11-04
Kiedy dziecko przychodzi i pyta, czy może zainstalować jakąś aplikację, wielu dorosłych reaguje odruchowo – z niechęcią, zniecierpliwieniem albo szybkim „nie”. Tymczasem taki moment ma znacznie większe znaczenie, niż mogłoby się wydawać.

To nie kolejna zachcianka czy przejaw dziecięcej ciekawości, lecz sygnał, że dziecko wciąż liczy się z opinią rodzica i chce podejmować decyzje wspólnie, a nie poza jego wiedzą. W świecie, w którym technologia towarzyszy dzieciom od najmłodszych lat, każda taka rozmowa jest szansą na wzmocnienie relacji i budowanie zaufania.

 

Zanim rodzic podejmie decyzję o zgodzie lub odmowie, warto zatrzymać się i po prostu wysłuchać. Pytania o to, czym jest dana aplikacja, do czego dziecku ma służyć i kto w jej otoczeniu już z niej korzysta, pozwalają lepiej zrozumieć jego motywacje. Taka rozmowa pokazuje, że traktujemy dziecko poważnie i że jesteśmy gotowi do współpracy, a nie jedynie do wydawania poleceń. Dzięki temu decyzja, niezależnie od jej treści, staje się częścią procesu wychowawczego, a nie tylko administracyjnym „tak” lub „nie”. To z kolei podkreśla jedyny słuszny kierunek, którym w mojej ocenie jest “partner-edukator”, nie “nadzorca-regulator”.

 

Odpowiednia komunikacja

Jeśli rodzic uzna, że instalacja aplikacji nie jest dobrym pomysłem, kluczowy jest sposób, w jaki to zakomunikuje. Krótkie „nie” bez uzasadnienia odbierane jest przez dziecko jak brak zaufania. Warto więc wyjaśnić powody, np. że aplikacja umożliwia kontakt z obcymi użytkownikami, ma nieodpowiednie treści lub wymaga dostępu do danych i lokalizacji. Taka szczerość nie tylko chroni, ale też uczy dziecko, jak samodzielnie rozpoznawać ryzyka w przyszłości. Jeszcze lepiej, jeśli odmowie towarzyszy alternatywa. Inna, bezpieczniejsza aplikacja lub propozycja wspólnego korzystania przez określony czas. Dzięki temu dziecko widzi, że decyzja nie wynika z zakazu, lecz z troski, a uzbrojenie go w racjonalne argumenty ułatwi mu w sposób zrozumiały wyjaśnić taką decyzję rówieśnikom. Brak uważnej reakcji może natomiast przynieść odwrotny skutek. Dzieci, które czują się ignorowane lub zbywane, z czasem przestają pytać. Zamiast rozmowy pojawia się ukrywanie, samodzielne instalowanie aplikacji, zakładanie fałszywych kont, a czasem nawet korzystanie z dodatkowych, nieznanych rodzicom urządzeń. Nie jest to przejaw nieuczciwości, lecz sygnał, że dziecko przestało wierzyć, że rozmowa ma sens. Wtedy problemem przestaje być sama aplikacja, a staje się nim brak zaufania.

 

Partnerskie podejście

Rodzic nie musi znać wszystkich technologicznych nowinek ani kontrolować każdego kliknięcia dziecka. Skuteczniejsze okazuje się podejście partnerskie. Takie, w którym dorosły staje się przewodnikiem, nie nadzorcą. Wspólne sprawdzenie opinii o aplikacji, rozmowa o tym, do czego ma służyć, ustalenie zasad korzystania czy wspólne podsumowanie po tygodniu to drobne gesty, które mają ogromne znaczenie. Dają dziecku poczucie bezpieczeństwa, a rodzicowi, realny wpływ bez naruszania autonomii dziecka.

 

Zgoda lub odmowa to w istocie drugorzędna kwestia. Najważniejsze jest to, że dziecko przyszło zapytać, że zamiast działać w ukryciu, przyszło porozmawiać. Takie sytuacje to nie problem, lecz dowód zaufania i wychowawczy sukces. Od tego, jak dorosły zareaguje dziś, zależy, czy dziecko przyjdzie zapytać ponownie jutro. Dlatego warto pamiętać. Jako rodzic masz prawo się nie zgodzić, ale zrób to w taki sposób, by dziecko nadal chciało z Tobą rozmawiać.

 

Bolesław Michalski

Ekspert ds. cyberbezpieczeństwa

Twórca programu Opsec4Kids

Nadesłał: 2pr